Doelstelling

Het Just Transition Fund heeft als hoofddoel om regio’s en mensen in staat te stellen om te gaan met de sociale, economische en milieueffecten van de transitie naar een klimaatneutraal Europa. Het fonds financiert diversificatie en modernisering van de plaatselijke economie en verzacht de negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid.

Omschrijving

Het transitiefonds ondersteunt gebieden die het zwaarst door de overgang naar klimaatneutraliteit worden getroffen en voorkomt dat de regionale verschillen binnen de EU groter worden. Om Europa in 2050 volledig klimaatneutraal te maken zal op de lange termijn afscheid genomen moeten worden van emissie-intensieve industrieën, wat gepaard gaat met grote sociaaleconomische uitdagingen. Het transitiefonds moet kwetsbare gebieden financiële steun bieden voor investeringen op gebieden als digitale connectiviteit, schone energietechnologieën, de vermindering van emissies, de sanering van industrieterreinen, de omscholing van werknemers en technische bijstand.

Om aanspraak te kunnen maken op de financiële middelen uit het fonds dient een lidstaat eerst een zogenaamd territoriaal plan aan te leveren. Deze plannen worden in samenspraak met lokale en regionale autoriteiten opgesteld en beschrijven hoe en waarvoor de gelden gebruikt zullen worden. Belangrijk hierbij is vooral het identificeren van de meest kwetsbare regio’s en hun behoeften aan investeringen. Binnen Nederland is de verwachting dat de provincie Groningen het zwaarst getroffen zal worden door de energietransitie. Het leeuwendeel van de beschikbare middelen is dan ook bestemd voor deze provincie. Met deze gelden zal vooral worden ingezet op het creëren van nieuwe werkgelegenheid. Andere kwetsbare regio’s zijn het Noordzeekanaalgebied (IJmond), Groot-Rijnmond, Westelijk Noord-Brabant, Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg.

De vormgeving van het nationale JTF-programma is tot stand gekomen door een samenwerking tussen de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de provincies en gemeenten. Uitvoering van Beleid (onderdeel van SZW) vervult de rol van beheerautoriteit en werkt nauw samen met de verschillende managementautoriteiten.

Meer informatie over eventuele oproepen tot het indienen van voorstellen en de indieningsprocedure zal dan ook via de loketten van de managementautoriteiten worden gepubliceerd. De volgende websites van de verschillende EFRO-programma’s zijn hierbij handig om op de hoogte te blijven:

Acties

Aanvraagprocedure

Het Operationeel Programma voor het JTF is op 22 maart 2022 ingediend bij de Europese Commissie en het wachten is op de officiële goedkeuring. Indien de besluitvorming volgens planning verloopt, is de verwachting dat de eerste openstellingen in het najaar van 2022 of begin 2023 open zullen gaan. Nadere informatie over de regeling en de voorwaarden voor een aanvraag zullen binnenkort volgen.

Het JTF is in gedeeld beheer. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid voor implementatie van de financiering – van het opstellen van calls tot evaluatie en financiële afwikkeling – deels bij nationale autoriteiten ligt en deels rechtstreeks bij de Europese Commissie of een Europees uitvoerend agentschap. De verwachting is dat het grootste deel van het programma beheerd zal worden door nationale autoriteiten, in Nederland de managementautoriteiten van de regio’s die beroep kunnen doen op financiering vanuit het Just Transition Fund.

Meer informatie

Meer informatie over eventuele oproepen tot het indienen van voorstellen en de indieningsprocedure zal via de loketten van de managementautoriteiten worden gepubliceerd. De volgende websites van de verschillende EFRO-programma’s zijn hierbij handig om op de hoogte te blijven:

Toepasselijke (EU) wetgeving