De provincie Fryslân doet mee aan het interregionaal samenwerkingsproject REPLACE, dat zich richt op circulaire economie. Het project ontvangt financiering uit het Europese programma Interreg Europe.

Waarover gaat het project en hoe is het tot stand gekomen?

REPLACE heeft als doel om in kaart te brengen welke beleidsinstrumenten je als regio kunt inzetten om circulaire economie aan te jagen. Het project is met name gericht op publieke partijen en kennisuitwisseling tussen de deelnemers.

REPLACE bouwde verder op een eerder Europees project (SCREEN), dat ging over het ontwikkelen en inzichtelijk maken van (circulaire) waardeketens. De analyse uit SCREEN wilden we verder doorontwikkelen en in kaart brengen welke tools je kunt gebruiken. Bijvoorbeeld: hoe kun je als regio aan subsidie-instrumenten voorwaarden toevoegen om circulariteit aan te jagen?

Eén van de onderdelen van REPLACE en waar de provincie Fryslân specifiek voor aan de lat stond, was de Circular Benchmark Tool. Dit is een instrument om beleid op het gebied van circulariteit te verbeteren. Het geeft een regio inzicht in waar je staat ten opzichte van andere regio’s: waar kun je verder verbeteren, welke beleidsinstrumenten zet je al in en waar kun je leren van anderen? De andere regio’s van het REPLACE project hebben gefungeerd als testgroep en eerste gebruiker van de tool. De tool wordt verder doorontwikkeld met behulp van een EFRO-subsidie zodat het ook toegankelijk wordt voor regio’s die niet meededen aan REPLACE.

Welke partijen zijn/waren betrokken bij het project? Wat was de rol van uw overheid in het project?

De penvoerder van het project was de regio Lazio in Italië. De provincie Fryslân is aangesloten als partner. Andere deelnemers aan het project waren regio’s en partners uit België, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Polen, Portugal en Roemenië. Aangezien de provincie al betrokken was bij een eerder project, ging het voortraject vrij soepel. Wij zijn bij dit project op een ‘rijdende trein’ gestapt. Veel van de partners kenden ons en de kern van het project lag er al toen wij aansloten, maar wij konden zelf nog wel een aantal ideeën toevoegen.

Wat is uw algemene ervaring met EU-subsidie voor projecten?

De provincie had al veel ervaring met Interreg-projecten en specifiek met Interreg Europe. Om de ambities van de provincie Fryslân op het gebied van circulaire economie kracht bij te zetten, willen we ook in Europees verband leidend kunnen zijn. Daar hoort bij het opbouwen van een Europees netwerk en het samenwerken in Europese projecten. De kennisuitwisseling levert veel op, het geeft financiële ruimte maar het is ook belangrijk voor het team en de regionale stakeholders, die je mee kunt nemen in je verhaal.

Wij proberen het in de provincie zo in te bedden dat we alleen Europese projecten doen die aansluiten bij het beleid dat we voeren en de uitvoering daarvan. Collega’s in de uitvoering nemen ook deel aan die Europese projecten. Zo staat Europese samenwerking niet los van het reguliere werk, maar is het er echt een aanvulling op. 

Hoe verliepen de aanvraag en uitvoering van het project?

De aanvraag ging in dit geval vrij soepel omdat er al een basis lag van een eerder project. In de uitvoering was een tegenvaller de covid-pandemie. Daardoor hebben we elkaar twee jaar niet gezien en heeft het project een half jaar langer geduurd. Dat had een grote impact, want een van de mooie dingen van zo’n project is het uitwisselen van kennis. Dat doe je het beste als je elkaar treft en bij elkaar een kijkje in de keuken kan nemen. Dat gemis hebben we deels wel ingehaald aan het einde, toen het weer kon.  Ook hadden we de ambitie om meer regio’s te betrekken bij de benchmark tool. Dat doe je toch vaak als je op een evenement bent en je daar mensen tegenkomt. Maar ook dat hebben we inmiddels redelijk kunnen bijhalen. Zo hebben meer dan 30 Europese regio’s de tool inmiddels in gebruik.

Hoe kijkt u terug op het project?

Het was heel leuk en leerzaam om te zien hoe de rest van Europe met het thema circulaire economie omgaat en wat de rol van de overheid daarin is. Daarin zijn grote verschillen tussen gebieden in Europa. Het leert je ook in welke regio’s samenwerkingspartners zitten als je zelf wilt leren en je wilt spiegelen aan anderen.

We zijn blij met het resultaat, de Circular Benchmark Tool is een mooi voorbeeld van wat een Europees project kan opleveren. Met het deelnemen aan zo’n project bouw je aan je netwerk en krijg je nieuwe ideëen, maar ook kom je terecht in nieuwe projecten. Zo zijn we mede dankzij onze deelname aan REPLACE betrokken bij  een Horizon Europe- project, Frontsh1p.

Heeft u tips voor toekomstige aanvragers van deze EU-subsidie?