Het Nederlandse Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) doet mee aan het ENSOC-project – het European Network of Security Operations Centres. Dit project ontvangt financiering vanuit het Europese fonds Digital Europe. Met 6 andere landen wordt er gewerkt aan het opzetten van een gezamenlijk internationaal Security Operations Centre (SOC) platform. Middels dit platform worden meer inzichten vergaard over cyberdreigingen ten behoeve van analyse en grensoverschrijdende samenwerking.

Waarover gaat het project?

Het project heeft als doel om data (met name dreigingsinformatie) te verzamelen, te delen en te analyseren. Dan gaat het bijvoorbeeld over informatie over kwaadwillende actoren, kwetsbaarheden, gecompromitteerde IP-adressen. We kopen deze informatie als consortium op Europees niveau in en voeren daar gezamenlijk deskundige analyses op uit. Door het project ontwikkelen we betere data-analyse en verbeteren we onze opsporing en incidentrespons.

Door dit project krijgt NCSC toegang tot dreigingsinformatie die je op eigen houtje niet zomaar hebt. Eigen informatie kan worden verrijkt met informatie van andere landen. Daarnaast positioneert het NCSC zichzelf via dit project als internationale samenwerkingspartner.  

Hoe verliepen de aanvraag en de uitvoering van het project?

In dit project werken we met een consortium van 7 landen samen. Onze Spaanse counterpart is de voorzitter van dit consortium, met ondersteuning vanuit het NCSC. De samenwerking verloopt goed en het project belegt de verschillende onderdelen (‘werkpakketten’) bij de individuele landen. Het land in kwestie is dan ‘leider’ van het werkpakket en brengt eigen expertise en kennis in, zoals een eigen tool om kwetsbaarheden waar te nemen of een ondersteunende technologie om het platform te ondersteunen.

Het rondkrijgen van alle administratieve processen met zeven landen is een uitdaging. Daarbij kwam nog dat het project vertraging opliep door wisselingen van de wacht en de hoge politieke druk bij de Europese Commissie, en de vele goedkeuringsrondes die nodig zijn om een project formeel van start te laten gaan.

De grootste winst van de subsidie is niet het geld, maar juist de samenwerking. We werken gezamenlijk aan oplossingen voor opgaven waar ieder individueel land mee te maken krijgt in het huidige (geopolitieke) klimaat. Door samen te werken verdelen we niet alleen de werklast maar leren we ook van elkaar. Daar waar wij misschien mee worstelen is wellicht aan de andere kant van de grens al opgelost, en vice versa.

Waar zijn jullie tijdens het project tegenaan gelopen?

In dit project is het veel samen pionieren. Met deze groep gaat dat goed, maar je zou voor een eerste keer ook kunnen overwegen om dit in kleiner comité op te zetten. Ook is het zo dat hoe diverser het consortium is, hoe complexer de puzzel wordt. De ene partner is gepokt en gemazeld, voor de ander is het volledig nieuw.

Wees je ervan bewust dat er cultuurverschillen zijn, in ons geval waren er zeven landen, oftewel zeven culturen, werkwijzen, belangen, etc.. Zeker online samenwerking is niet evident. Nederlanders zijn vrij direct, in andere landen is hiërarchie veel belangrijker. Zorg ervoor dat het voor iedereen duidelijk is waar je het over hebt en wat er belangrijk is.

Toen we al ver gevorderd waren met de inschrijving, werden we verrast door de aankondiging van nieuwe Europese wetgeving, de Cyber Solidarity Act. Daardoor wordt de status van SOC-platforms onder dit Digital Europe programma verankerd in een Europese wet. Doordat NCSC meedeed aan het ENSOC project had dat ook betrekking op ons en raakten we betrokken bij de totstandkoming. Dat heeft veel tijd gekost.

Hebt u tips voor toekomstige aanvragers van deze EU-subsidie?

Het is belangrijk om duidelijk te hebben hoe jouw projectvoorstel bijdraagt aan de EU-doelstellingen en hoe het voortborduurt  op successen die in het verleden zijn geboekt. Onze gouden tip: leer de methodologie van de EU, PM² (hier worden cursussen voor gehouden). Deze tool helpt je ook bij schrijven van een voorstel.

Belangrijk is om te beginnen bij je eigen behoefte als je over een aanvraag denkt. Wat wil je bereiken en helpt je project je om dat doel te bereiken? Digital Europe biedt niet altijd volledige financiering, dus eigen inleg is meestal noodzakelijk. Verzeker je ervan dat jouw projectidee in lijn is met de doelstellingen van je organisatie en dat er draagvlak is voor een meerjarig project.